...þér sjálfri að kenna

Hver man ekki eftir því að hafa heyrt sögu af stelpu sem fór til löggunnar til að kæra nauðgun og var spurð: "Varstu í þessu?" Tilvísunin er auðvitað að hún mætti sjálfri sér um kenna, siðprúðar stúlkur myndu aldrei ganga í fötum sem "tældu" karla til að nauðga þeim. Skilaboðin eru skýr. Þetta er stelpunni sjálfri að kenna. Sama orðræða endurómar í fréttum og auglýsingum. Til dæmis þegar nauðgunarhrina gekk yfir miðborgina, haustið 2006 var fyrirsögn á mbl.is Önnur nauðgun kærð um helgina; konur einar á ferð í öllum tilvikum. Eins og konur ættu að óttast það að ganga einar um götur borgarinnar, af því að þær eru kvenkyns?

Nú er Lýðheilsustöð með auglýsingu í Monitor, þar sem ein ástæðan fyrir því að ungt fólk ætti ekki að drekka er sögð vera að þannig eigi það síður á hættu að verða fyrir ofbeldi, hvort heldur er barsmíðum eða nauðgun. Það er kannski bara ég, en ég fæ á tilfinninguna að verið sé að vara stráka við barsmíðum og stelpur við nauðgunum (þessi frasi er reyndar ekki svona í bækling Lýðheilsustöðvar, en þar segir einungis á bls. 2 "áttu síður á hættu að verða fyrir ofbeldi"). Enn og aftur, skilaboðin eru að það er ekki ofbeldismanninum heldur fórnarlambinu að kenna. Eru skilaboðin virkilega að nauðgarar beri ekki ábyrgð á eigin hegðun?

Sjáið þið fyrir ykkur samfélag, þar sem konur fara algjörlega eftir þessum skilaboðum? Þær væru klæddar í búrkur, færu ekki einar út fyrir hússins dyr og skemmtu sér alls ekki á almannafæri - og myndu alls ekki neyta áfengis undir neinum kringumstæðum. Minnir þetta á eitthvað samfélag? Hvenær ætlum við að hætta þessu og fara að breyta afstöðu okkar til glæpsins, en ekki fórnarlambsins?