tag:blogger.com,1999:blog-43034477035179092042024-03-13T21:50:03.718+00:00Silja Báraskyggnist um heiminnSilja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.comBlogger282125tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-37389586980662795912010-12-01T16:20:00.001+00:002010-12-01T16:38:41.014+00:00þakkirÁ laugardaginn hélt ég upp á þakkargjörðina, bandarískan sið sem ég flutti með mér heim fyrir nokkrum árum. Ég þakkaði fyrir ýmislegt, en ég verð að viðurkenna að mér datt ekki í hug að nokkrum dögum síðar myndi ég þakka kjósendum - hluta þjóðarinnar - fyrir að treysta mér til þess að taka þátt í endurmótun stjórnarskrár lýðveldisins. En sú er reyndin og eftir að hafa verið á spani að tala við fólk út um allan bæ, hlaupa á milli funda og fjölmiðla, þá langar mig að setja hér inn þakkir til þeirra sem studdu mig, og þeirra sem tóku þátt í þessari kosningu. Ég fann fyrir miklum velvilja og stuðningi hjá fólki sem ég talaði við í þessu ferli. Foreldrum mínum og vinum, sem studdu mig óspart, þakka ég alveg sérstaklega. <br />
<br />
Ég er ekki aðdáandi persónukjörs og mér sýnist niðurstaðan af þessum kosningum styðja við það sem ég óttaðist, að þekktir einstaklingar ættu auðveldara með að komast að. Vegna þess að starf mitt og þátttaka mín í félagsstörfum hafa falið í sér nokkra virkni í fjölmiðlum tók ég þá ákvörðun að auglýsa ekkert. Ég notaði Facebook og tölvupóst, en hringdi örfá símtöl. <br />
<br />
Vinur minn hannaði fyrir mig lítinn einblöðung sem ég sendi stuðningsfólki í tölvupósti og sumt þess prentaði hann út heima hjá sér og dreifði. Ég eyddi því ekki krónu í framboðið, fyrir utan símreikning og bensínkostnaðinn sem hlaust af því að keyra á milli til að safna undirskriftum. <br />
<br />
Ég geri mér grein fyrir því að fyrirliggjandi er vandasamt verk og ekki eru allir sammála um það að hefjast eigi handa við það yfir höfuð. Sú ákvörðun liggur þó fyrir og ég heiti því að leggja mitt af mörkum til þess að niðurstaðan verði í samræmi við skilaboð þjóðfundarins og í sátt við þjóðina.Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-20296203319651895002010-11-26T11:04:00.002+00:002010-11-26T13:21:28.814+00:00framboð til stjórnlagaþingsEins og þú vonandi veist, þá er ég í framboði til stjórnlagaþings. Ég hef ekki keypt auglýsingar og ætla mér ekki að gera það, heldur treysta kjósendum til að leggja mat á framboð mitt út frá markmiðum mínum og þeim sjónarmiðum sem ég stend fyrir. Þess vegna hef ég reynt að virkja kjósendur sem þekkja mig og treysta mér, og beðið þá að aðstoða mig við að koma sjálfri mér á framfæri, dreifa kynningarefni í kringum sig auk þess að mæla með mér við vini sína og kunningja.<br />
<br />
Hér eru slóðir inn á kynningarsíður. Undirsíða þessa bloggs, <a href="http://siljabara.eyjan.is/p/frambo-til-stjornlagaings.html">http://siljabara.eyjan.is/p/frambo-til-stjornlagaings.html</a> skýrir af hverju ég bauð mig fram til stjórnlagaþings. Á <a href="http://uni.hi.is/sbo">http://uni.hi.is/sbo</a> er hægt að finna fræðilegt efni sem ég hef skrifað og tengla á útvarpsþætti mína um alþjóðamál, fjölmiðlaumfjallanir o.fl.og á<a href="http://www.facebook.com/pages/Silju-Baru-a-stjornlagabing/168566713159547"> http://www.facebook.com/pages/Silju-Baru-a-stjornlagabing/168566713159547</a> er stuðningsmannasíða á Facebook. Þar kynni ég framboðsfundi og annað efni sem ég er að senda frá mér.<br />
<br />
Ég minni á að það skiptir miklu máli hvernig þú raðar á kjörseðilinn - og ég vona að eftir að kynna þér hugmyndir mínar og nálgun að stjórnlagaþinginu íhugirðu að setja mig í eitt efstu sætanna. Ef ég fæ fleiri atkvæði en þarf til að ná kjöri, þá nýtist hluti atkvæðis þíns þeim sem næstir koma. Nái ég ekki kjöri fer atkvæðið óskipt til þess sem næstur er á seðlinum.<br />
<br />
Að lokum langar mig að hvetja þig til að kjósa. Góð kjörsókn mun auka trúverðugleika stjórnlagaþingsins. Sá trúverðugleiki verður enn meiri ef inn á þingið velst fjölbreyttur hópur fólks, svo mig langar að hvetja þig til að hugsa um konur og karla, aldur, búsetu og fjölbreytileika af öllu tagi þegar þú kýst. <br />
<br />
Takk fyrir að taka þér tíma til að lesa þetta - og mætum öll á kjörstað þann 27. nóvember.Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-25237599654477967552010-11-25T07:50:00.000+00:002010-11-25T07:50:00.373+00:0016 daga átak og ljósagangaÍ dag, 25. nóvember hefst alþjóðlegt 16 daga átak gegn kynbundnu ofbeldi. Það má rekja aftur til ársins 1991. Dagsetning átaksins, frá 25. nóvember, alþjóðlegum baráttudegi gegn kynbundnu ofbeldi, til 10. desember, hins alþjóðlega mannréttindadags, var valin til að tengja á táknrænan hátt kynbundið ofbeldi og mannréttindi. Tímasetningin var einnig valin til að leggja áherslu á mannréttindabrotin sem felast í slíku ofbeldi.<br />
Markmið átaksins er að knýja á um afnám alls kynbundins ofbeldis en talið er að þriðjungur kvenna sæti kynbundnu ofbeldi á lífsleiðinni. Þetta er ástæðan fyrir því að ég tel nauðsynlegt að binda athafnaskyldu stjórnvalda til þess að stuðla að jafnstöðu kynjanna í stjórnarskrá. <br />
<br />
Upphafsdagur átaksins tengist morðunum á Mirabal-systrunum í Dóminíkanska lýðveldinu, en þær voru myrtar af af Trujillo-stjórninni á þessum degi árið 1960. Dulnefni systranna var <b><a href="http://www.learntoquestion.com/seevak/groups/2000/sites/mirabal/English/index.html"><i>Las Mariposas</i>,</a></b> eða Fiðrildin.<br />
<br />
16 daga átakið hefst með morgunverðarfundi UNIFEM núna klukkan átta og svo er ljósaganga gegn kynbundnu ofbeldi kl. 19 í kvöld og hefst við Þjóðmenningarhúsið. <a href="http://www.humanrights.is/vidburdir/nr/2931">Dagskrána má lesa hér</a>. Þema átaksins í ár er "berjumst gegn ofbeldi gegn konum á átakasvæðum."<br />
<br />
<object style="height: 390px; width: 640px;"><param name="movie" value="http://www.youtube.com/v/yFfODREWP6Y?version=3"><param name="allowFullScreen" value="true"><param name="allowScriptAccess" value="always"><embed src="http://www.youtube.com/v/yFfODREWP6Y?version=3" type="application/x-shockwave-flash" allowfullscreen="true" allowScriptAccess="always" width="640" height="390"></object>Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-5027776686892338042010-11-24T17:01:00.000+00:002010-11-24T17:01:11.265+00:00Í kvöld: opinn hljóðnemi á Café HaítíÍ kvöld verð ég, ásamt nokkrum öðrum frambjóðendum, með stutta kynningu á Café Haítí. Hvet fólk til að koma og kynna sér málin. <a href="http://www.facebook.com/siljabara#%21/event.php?eid=168723353160939">Sjá um þennan viðburð á Facebook hér</a>.<br />
<br />
Á morgun verður Femínistafélag Íslands svo með opið hús í Hugmyndahúsinu að Grandagarði 2, það er frá kl. 17-20. <a href="http://www.facebook.com/event.php?eid=126526234075003&index=1">Sjá um viðburðinn hér</a>, endilega mætið.Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-39761518832868558462010-11-24T14:16:00.000+00:002010-11-24T14:16:03.014+00:00friður og alþjóðasamvinnaMér, eins og mörgum öðrum, var brugðið þegar Ísland lýsti yfir stuðningi við innrás Bandaríkjanna í Írak vorið 2003. Ég hafði þá búið í tíu ár erlendis, og í mér sat alltaf fast að Ísland myndi aldrei fara með stríði á hendur öðrum ríkjum og ég taldi sjálfsagt að í þessu fælist að styðja ekki við hernað annarra ríkja.<br />
<br />
Í stjórnarskránni er lítið fjallað um utanríkismál. Í 21. gr. er sagt að forsetinn geri samninga við önnur ríki, og í reynd hafa utanríkismál alltaf verið á hendi framkvæmdavaldsins. Utanríkismálanefnd átti þó upphaflega að fjalla um öll utanríkismál, þótt það hafi aldrei orðið þannig í reynd. Árið 2003 virðist því hafa verið þannig komið að ekki einu sinni meiriháttar ákvarðanir um utanríkismál voru sendar til utanríkismálanefndar. Björg Thorarensen hefur skrifað grein um uppruna utanríkismálanefndar, sem er áhugaverð lesning og <a href="http://www.thjodfundur2010.is/servlet/file/Stj%C3%B3rnarskr%C3%A1in+og+me%C3%B0fer%C3%B0+utanr%C3%ADkism%C3%A1la+-+Bj%C3%B6rg.pdf?ITEM_ENT_ID=32712&ITEM_VERSION=5&COLLSPEC_ENT_ID=98">hana má nálgast hér </a>fyrir þau sem eru áhugasöm um ítarlegri bakgrunn. <br />
<br />
Það þarf að skýra betur markmið Íslands í utanríkismálum. Þessi markmið ættu að vera í samræmi við þá sjálfsmynd sem kemur fram í niðurstöðum þjóðfundar. Sú sjálfsmynd samræmist í mínum huga ekki því að lýsa yfir stuðningi við hernað, heldur mun frekar að við leggjum okkar af mörkum í stuðningi við mannréttindi og uppbyggingarstarf. Þannig ætti að senda sérfræðinga í björgunarverkefni þegar við höfum mikið fram að færa eins og þegar rústabjörgunarsveitin fór til Haítí í upphafi árs. Eins eigum við fjöldann allan af sérfræðingum sem geta komið að mannúðarverkefnum og unnið þannig að þeim markmiðum sem við viljum stuðla að.<br />
<br />
Ríkið er ungt og sjálfstæðisbaráttan er lifandi í minni þjóðarinnar. Þjóðfundurinn taldi nauðsynlegt að Ísland væri sjálfstætt og fullvalda ríki sem legði áherslu á samvinnu við önnur ríki. Að mínu mati þarf að kveða á um það í stjórnarskrá að Ísland sé herlaust land. Framkvæmd utanríkismála þarf vissulega að vera á höndum framkvæmdavaldsins, en ég tel þó nauðsynlegt að tryggja það að með meiriháttar ákvarðanir verði farið til utanríkismálanefndar. Skilgreind aðkoma utanríkismálanefndar að tilteknum málum þarf að koma fram í stjórnarskrá - það er eðlileg leið til að tempra vald ólíkra greina ríkisvaldsins.<br />
<br />
Stuðningur Íslands við innrásina í Írak vakti mig, eins og marga fleiri til umhugsunar. Ég er sannfærð um það að margir á þingi hefðu viljað breyta umgjörð þessara mála í kjölfarið, en fyrirkomulagið á stjórnarskrárbreytingum tefur stjórnmálaflokkana - þeir eiga of mikilla hagsmuna að gæta. Það er kominn tími til að við ræðum hugmyndirnar sem voru í sambandslögunum 1918, ætlum við að vera hlutlaus, herlaus, eða hvað? Sjálf vil ég leggja áherslu á að við séum friðelskandi þjóð í herlausu landi, sem tekur afstöðu með lítilmagnanum og gegn mannréttindabrotum. Það er verkefni sem þarf að fela bæði framkvæmda- og löggjafarvaldi til að sinna.Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-25699404127243076172010-11-22T08:56:00.000+00:002010-11-22T08:56:00.256+00:00aðkoma kvenna að stjórnarskránniStjórnarskrár eru ekki samdar á hverjum degi. Margar eru gamlar og voru samdar á þeim tíma sem konur voru ekki taldar til borgara og réttindin sem í þeim birtast eru byggð á sjónarmiðum karlanna sem þá sátu á þingi. Íslenska stjórnarskráin var síðast uppfærð árið 1995 og þá voru konur í hópi þingmanna aðeins 25%. Þó ekki væri nema út frá því sjónarmiði að konur og karlar eigi að fá að hafa jöfn áhrif á mótun grundvallarreglna í samfélaginu, þá er að mínu mati kominn tími til að endurnýja stjórnarskrána. Nú eru konur rétt um 40% þingmanna, hæsta hlutfall sem hefur náðst og ég vona að ný stjórnarskrá verði samin og samþykkt af konum og körlum (svona nokkurn veginn) til jafns.<br />
<br />
Það er ekki nóg að muna eftir konunum, eins og <a href="http://www.pbs.org/wgbh/amex/adams/filmmore/ps_ladies.html">Abigail Adams minnti manninn sinn á árið 1776</a> þegar Bandaríkin voru að verða til. Konur og karlar þurfa að taka þátt. Konur og karlar verða að öðlast jafnan rétt og sá réttur verður að skila þeim jafnri stöðu. Þegar síðast stóð til að endurskoða stjórnarskrána, árið 2006, lagði kvennahreyfingin til nokkrar breytingar. <a href="http://www.kvennaathvarf.is/media/alyktanir_umsagnir/GREINARGERD_til_stjornarskrarnefndar.pdf">Þær má lesa hér, ásamt greinargerð</a> og í stuttu máli tek ég undir það sem þar stendur. Tryggja þarf öryggi kvenna og karla með friðhelgi einkalífs og vernd gegn ofbeldi á opinberum vettvangi og í einkalífi. Kosningalög geri grein fyrir því hvernig eigi að tryggja jafnt hlutfall kvenna og karla á þingi. Skylda verði að setja í lög aðgerðir til að tryggja jafnstöðu kynjanna - svokölluð athafnaskylda stjórnvalda. <br />
<br />
Jafnrétti kynjanna er í mínum huga spurning um mannréttindi. Okkur gefst nú í fyrsta skipti tækifæri til þess að móta stjórnarskrá sem endurspeglar sjónarmið beggja kynja - en til þess þarf að kjósa bæði konur og karla á stjórnlagaþing.Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-20044876472055532862010-11-19T08:22:00.005+00:002010-11-19T08:22:00.116+00:00auðlindir þjóðarinnarÞjóðfundurinn á dögunum lagði áherslu á vernd og nýtingu náttúru Íslands. Þetta er mér hugleikið viðfangsefni, ekki bara náttúra Íslands heldur náttúra og umhverfi í hnattrænum skilningi. Náttúran er ekki okkar eign, hún er fengin okkur til vörslu og við þurfum að huga að velferð komandi kynslóða þegar ákvarðanir um nýtingu eru teknar. Ég vil að sameiginlegar auðlindir landsins verði nýttar í þágu þjóðar, en með hag náttúrunnar og mannkyns í huga. Þá á ég ekki við að hver bæjarlækur eða berjamói verði nýttur í þágu þjóðar, heldur að orkan, vatnið og fiskurinn sé þjóðarinnar, ekki einstaklinga. Með því að nýta auðlindir í þágu þjóðar á ég líka við að innviði samfélagsins megi ekki einkavæða, þannig að fáir græði en allir borgi. Allar auðlindir þarf að nýta á ábyrgan hátt þannig að við eyðum ekki stofnum eða andrúmslofti, og skerðum ekki lífsgæði annarra þjóða með okkar lifnaðarháttum.<br />
<br />
Við lifum á breytingatímum og við verðum að stíga varlega til jarðar. Átök vegna umhverfismála verða sífellt meira áberandi í heiminum og fólk þarf að flýja heimili sín vegna breytinga, jafnvel hamfara, sem tengjast umhverfisbreytingum. Þess vegna er mikilvægt að hvert ríki og hver þjóð hugsi um sjálfbærni. Ég vil sjá ákvæði í stjórnarskrá um sjálfbærni og ég vil að við höfum orð Jónasar frá Hriflu í huga, en hann sagði að sumir fossar væru „of góðir til að vera saurgaðir með verksmiðjum“ (Unnur Birna Karlsdóttir, Skírnir 2005). Ég held að þessi orð eigi við um margt fleira en fossa. Við verðum að hugsa til lengri tíma og reyna að læra af sögunni, þótt okkur virðist oft ganga illa að gera það. Í vinnu við nýja stjórnarskrá gefst okkur tækifæri til að sýna að við metum náttúruna sem auðlind í sjálfri sér, ekki bara fyrir þau not sem við höfum af henni.<br />
<br />
===<br />
<br />
Að öðru: Ég verð á Akureyri í dag, held erindi á ráðstefnu um jafnrétti og friðargæslu seinnipartinn (<a href="http://jafnretti.is/jafnretti/?D10cID=ReadNews&ID=736">dagskrána má finna hér</a>). Að henni lokinni ætla ég að fara á Bláu könnuna og býð kjósendum sem vilja hitta mig að kíkja á mig þar milli 16:30 og 18:00.Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-68607867674011527652010-11-12T13:12:00.001+00:002010-11-12T13:15:45.217+00:00mannréttindaákvæði stjórnarskrárinnarÍ skilaboðum frá þjóðfundi var mikil áhersla lögð á mannréttindi, og talað um að allir skulu njóta mannréttinda í samræmi við alþjóðlega mannréttindasáttmála. Samkvæmt Mannréttindayfirlýsingu Sameinuðu þjóðanna eru mannréttindi óháð stétt, stöðu, fjölskyldu, trú og menningu. Þau eiga að fylgja okkur, hverju og einu, frá vöggu til grafar og litarháttur, kynferði, þjóðerni eða stjórnmálaskoðun skyldi engu breyta þar um. Tilvist manneskju veitir henni einfaldlega rétt til að njóta mannréttinda til jafns á við aðra, eða eins og segir í 3. grein: „Allir menn eiga rétt til lífs, frelsis og mannhelgi.“ Í inngangsorðum sáttmálans er þetta sagt vera undirstaða frelsis, réttlætis og friðar í heiminum. Þar er jafnframt kveðið á um að mannréttindi skuli vernda með lögum. Að öðrum kosti hlýtur fólk að grípa til þess örþrifaráðs að rísa upp gegn kúgun og ofbeldi.<br />
<br />
Mannréttindaákvæðið er að mínu mati það mikilvægasta í stjórnarskránni og á heima fremst í henni. Mannleg reisn skiptir lykilmáli og ég tel nauðsynlegt að taka sérstaklega til samfélagslegra minnihlutahópa og tryggja að þeir njóti réttinda sem við í „meirihlutanum“ teljum sjálfsögð. Þetta tel ég að eigi við um uppruna, kynhneigð og kynvitund, fötlun og fleira og vil að þessir þættir verði settir inn í <a href="http://www.althingi.is/lagasofn/nuna/1944033.html">núverandi 65. gr. sem fjallar um ólíka hópa, </a>frekar en að það vísi til þeirra „að öðru leyti.“ Sú grein ætti síðan að vera í fyrsta kafla stjórnarskrárinnar. Rétt er að benda á að jafn réttur kynjanna kom fyrst inn í þetta ákvæði fyrir 15 árum.<br />
<br />
Mannréttindahugtakið þróast mjög í takt við alþjóðasáttmála. Ég vil líta til norskrar fyrirmyndar, þar sem sérstakur mannréttindabálkur er til utan stjórnarskrár, en hefur stjórnarskrárgildi. Í hann er hægt að innleiða alþjóðasáttmála á sviði mannréttinda, sem eru þá rétthærri en landslög stangist þau á. Í Noregi hefur t.d. Barnasáttmálinn verið innleiddur í þennan mannréttindabálk. Með þessu móti þarf ekki að breyta stjórnarskránni í hvert sinn sem við viljum uppfæra skilning okkar á mannréttindum og við tryggjum um leið að mannréttindaákvæði verði æðri landslögum.Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-32817313664277981432010-11-11T08:07:00.002+00:002010-11-11T08:07:00.679+00:00íslenskan og stjórnarskráin - áherslur í framboði 1Á næstu dögum ætla ég að setja inn nokkrar færslur um þá efnisflokka og gildi sem komu út úr þjóðfundinum. Vona að það aðstoði lesendur við að kynna sér áherslur mínar og afstöðu, auk þess sem ég reyni að skýra hvernig þær mótast. Mér þykir ólíklegt að mínar áherslur í heild skili sér, en lesendur geta þá séð hvernig ég mun nálgast málin.<br />
<br />
Þjóðfundur taldi land og þjóð mikilvægan málaflokk í nýja stjórnarskrá. Í þessum efnisflokki er fjallað um fullveldi og sjálfstæði Íslands, tungu, menningu og auðlindir. Með tungunni flytjum við menningararf okkar milli kynslóða og með því að vernda tunguna stuðlum við að framgangi íslenskrar menningar. Ég er þó ekki viss um að ég telji þörf á því að skilgreina íslensku sem þjóðtungu í stjórnarskrá, þótt ég sé ekki á móti því heldur. Það er þó tvennt sem ég myndi vilja tryggja ef íslenskan fær sérstaka stöðu í stjórnarskrá. Í fyrsta lagi má hún að mínu mati ekki vera hafin yfir táknmál heyrnarlausra. Táknmál er móðurmál nokkurs fjölda Íslendinga og þeir eiga að njóta sömu réttinda og við hin, sem heyrandi erum. Í annan stað tel ég nauðsynlegt að tryggja að upplýsingum sé miðlað á helstu tungumálum innflytjenda. Innflytjendur verða líka að fá tækifæri til að læra íslensku. Verði henni veitt sérstaða þarf því að tryggja framboð á íslenskukennslu.<br />
<br />
Í þessum niðurstöðum þjóðfundar er einnig fjallað um að stjórnarskrána skuli kynna í skólum. Ég vil ekki einungis kynna stjórnarskrána heldur tryggja að virk og lýðræðisleg borgaraleg menntun verði aðgengileg fyrir alla borgara landsins. Þetta getur stjórnarskráin tryggt, t.d. með stofnun miðstöðvar fyrir borgaralega menntun. Slík stofnun gæti ég ímyndað mér að myndi heyra undir Umboðsmann Alþingis, til að tryggja að pólitísk sjónarmið hverju sinni verði ekki ráðandi heldur þjálfun í lýðræðislegri hugsun og umræðu.Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-35391208601118477012010-11-08T16:41:00.000+00:002010-11-08T16:41:40.051+00:00framboð til stjórnlagaþingsEins og fram hefur komið í fjölmiðlum hef ég ákveðið að gefa kost á mér til stjórnlagaþings. Nú er að finna hér á síðunni tengil á fésbókarsíðu sem ég vona að sem flestir kynni sér, og <a href="http://siljabara.eyjan.is/p/frambo-til-stjornlagaings.html">undirsíðu</a> þar sem helstu áherslumál mín og bakgrunnur eru tíunduð. Ég er núna að fara í gegnum niðurstöður þjóðfundar, sem mér sýnast ríma vel við mínar helstu áherslur og mun ræða þær í bloggfærslum hér á næstu dögum.Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-58965385834670626452010-08-21T09:28:00.004+00:002010-08-21T09:46:14.369+00:00takk, en ég vil meira<a href="http://silfuregils.eyjan.is/2010/08/20/nei-takk-ekki-nogu-gott/#comments">Agli Helgasyni</a> þykir ég eitthvað vanþakklát að falla ekki í stafi yfir því að áhrifamiklir fjölmiðlamenn bendi á hlut sem mér þykir augljós. Í athugasemdum virðist fólk svo meina að ég sé svekkt yfir að á mig hafi ekki verið hlustað. Það er rétt að ég sagði í síðustu færslu að þarna væri ekkert nýtt, en það er ekki vegna þess að ég hafi uppgötvað þessa hluti þótt ég hafi bergmálað þá í minni kennslu og aktívisma. Þvert á móti, þá hef ég lesið rannsóknir sem sýna fram á sambærilega hluti og Kristoff og WuDunn fjalla um. Þessar rannsóknir hafa verið lagðar fram á alþjóðavettvangi og hafa verið í umræðunni á ýmsum vettvangi um árabil. Nærtækast er að minnast skýrslu Elisabeth Rehn og Ellenar Johnson Sirleaf frá því snemma á þessari öld. En þessar rannsóknir reyna ekki að leysa vandann með aðferðum jákvæðrar sálfræði heldur með því að nálgast hann kerfislægt. Ég hef oft vísað í pistla Kristoffs á New York Times, einmitt til að draga fram þessar aðstæður. Munurinn er kannski núna að bókin getur haft gífurleg áhrif á það hvernig tekið verður á aðstæðum kvenna um heim allan og ég tel rétt að taka undir með gagnrýnisröddum til að vekja athygli á því að þau eru kannski ekki með allar réttu lausnirnar. <br />
<br />
Eitthvað hefur Egill líka misskilið mig, blessaður, því ég er alls ekki óánægð með framtakið (fyrir utan að það ætti ekki að skipta neinu máli hvort ég er það eða ekki). Ég hefði bara viljað sjá stærra samhengi í framsetningu þeirra. Egill segir að Kristoff og WuDunn hafi rannsakað aðstæður kvenna víða um heim. Þar stendur einmitt hnífurinn í kúnni, þau hafa ekki gert það. Þau hafa skrifað fréttir um konur. Þau segja okkur áhrifaríkar, oft átakanlegar, sögur af einstaka konum. Þau láta að því liggja - rétt eins og Time Magazine gerir með forsíðumynd sinni af Aishu - að það sem þau segja frá sé viðmiðið. Þau alhæfa út frá einstökum dæmum.<br />
<br />
Vissulega er fjöldi dæma til um þær ömurlegu aðstæður sem konur búa við, víða um heim. Það að Kristoff hafi keypt tvær stúlkur úr ánauð og vaknað þannig upp við það hversu lítils virði líf ánauðugrar konu er sannar þó ekkert. Og að kaupa tvær stúlkur úr ánauð, án þess að geta breytt kerfinu sem þær búa við er ekki langtímalausn. Það þarf að breyta formgerð samfélagsins sem gerir það að verkum að þær séu seldar.<br />
<br />
Það er einkum tvennt sem truflaði mig við framsetningu Kristoffs og WuDunns. Það er annars vegar að lausnirnar séu einstaklingsbundnar, en ekki kerfislægar. Ég tel að það þurfi miklu stærra átak til en að fá fólk til að gefa styrki til menntunar kvenna. Það þarf að breyta afstöðunni. Hitt er að þau dylja það - meðvitað eða ómeðvitað - að sambærilegur vandi steðji að konum í iðnríkjum - og að iðnríkin eru hluti af vandanum með kynlífstúrisma og kaupum á fórnarlömbum mansals (það er bjálkinn í augum okkar). Vandinn sem Kristoff og WuDunn kynna er allur kvenna í þróunarlöndum. Þær búa jú við mun verri lífskjör en við á Vesturlöndum, en misrétti alls staðar er af sama meiði. Við eigum ekki að líta fram hjá heimilisofbeldi, mansali og vændi í iðnríkjunum og gleðjast við að styrkja fátæka stúlku til náms. Við eigum að styrkja stúlkur - og drengi - til náms og berjast gegn misrétti í okkar nánasta umhverfi.<br />
<br />
Lausnir Kristoffs og WuDunns finnst mér jafnast á við það að segja að ég eigi að nota taupoka frekar en plastpoka þegar ég kaupi inn. Það muni draga úr hlýnun andrúmslofts. Vissulega hjálpar það, en lausnin er á forsendum valdsins og dregur ekki undirstöðurnar í efa. Femínismi hefur kennt mér að draga alltaf forsendur valdsins í efa. Þær kunna að vera réttar, en ég áskil mér rétt til að efast. <br />
<br />
Ég segi eins og Oliver Twist, takk, en ég vil meira.Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-74964228269515970102010-08-20T14:48:00.000+00:002010-08-20T14:48:46.632+00:00Aisha og hálfur himinninnÍ gær gekk myndband af Sheryl WuDunn, blaðamanni og öðrum höfundi bókarinnar Half the Sky, um meðal vina minna á Facebook. Sheryl og maður hennar, Nicholas Kristof, skrifuðu bókina til að bregðast við þeim faraldri sem þau líta á misrétti gegn konum vera í heiminum í dag. Góður og gegn málstaður og undir hann tek ég heils hugar. En ég er hugsi yfir skilaboðunum og nálguninni. Þau leggja áherslu á það hve illa er farið með konur í þróunarlöndum. Það er líka alveg rétt. Kristof hefur líka verið duglegur að segja frá þeim ótrúlegu kjörum sem konur búa við víða um heim og pistlarnir hans á NY Times eru vel þess virði að lesa. En þau líta framhjá því að það er líka farið illa með konur á Vesturlöndum. Lausnin er einstaklingsbundin í þeirra heimi. Ríka fólkið á Vesturlöndum á að gefa - kaupa - jafnrétti fyrir konur í þróunarlöndum. Og við eigum að gera það til að láta okkur líða betur. Þau taka viðskiptalífsnálgun að lausninni. Það er ekki hagkvæmt að láta kvenauð ríkja liggja í órækt. Lausnin færist þannig úr réttlæti og yfir í hagkvæmni. Vandamálið verður einstaklingsins, frekar en samfélagsins eða formgerðarinnar. Konur halda uppi hálfum himninum, segja Kristof og WuDunn. Bókin selst eins og heitar lummur, sjónvarpsþættir eru í vinnslu og fólk í Bandaríkjunum er farið að gefa. Enginn virðist muna að það var Maó sem sagði að konur héldu uppi hálfum himninum - ekki að það skipti máli - en það er áhugavert að tilvitnun í gamlan kommúnista sé orðin leiðarljós kapítalískra lausna á samfélagslegum vanda. <br />
<br />
Á svipuðum tíma og bókin er að komast í hámæli birtist mynd af ungri afganskri konu utan á Time Magazine. Andlitið er afskræmt eftir ofbeldi af hálfu eiginmanns hennar. Spurningu varpað fram, án spurningarmerkis, á forsíðunni: Hvað gerist ef við förum frá Afganistan. Undirmeðvitundin svarar: Það verður farið svona með fleiri konur. Ofbeldi gegn konum er notað sem réttlæting á hernaði - einstaklingsbundið ofbeldi notað sem réttlæting á kerfisbundnu ofbeldi. Það er eitthvað sem slær mig við þennan málfutning. Hér er aftur staða kvenna í þróunarlandi sett fram til að réttlæta aðgerðir. Á okkur að líða betur með hernaðinn vegna þess að þá er möguleiki að það verði farið svona með færri konur? Er það okkar að styðja hernað til þess að bjarga þeim, eins og við eigum að bera ábyrgð á því sem einstaklingar að konur séu umskornar, þeim nauðgað í stríðum, og þær sveltar, þeim synjað um skólavist? Er það ekki kerfislægur vandi sem krefst kerfisbundinna lausna? Ég skil ekki hvernig hernaður á að leysa þennan vanda.<br />
<br />
Það er ekkert nýtt í erindi WuDunn, þó það sé skemmtilegt og vel flutt. Þarna eru staðreyndir sem ég hef sjálf talað um í fyrirlestrum og einkasamtölum svo árum skiptir. Það, að þetta séu sláandi upplýsingar fyrir svo marga, segir mér það eitt að fólk hafi ekki áhuga á breytingum. Eða að það sé auðveldara að sjá flísina í augum nágrannans en bjálkann í sínu eigin. Fyrir þau sem hafa áhuga á að kynna sér hina hliðina á hálfa himninum mæli ég með <a href="http://www.guardian.co.uk/lifeandstyle/2010/jul/31/half-the-sky-germaine-greer">grein Germaine Greer um bókina</a>. Hana má nálgast hér. Og <a href="http://www.huffingtonpost.com/kavita-n-ramdas/violence-against-women-is_b_672387.html?ref=fb&src=sp">Kavita Ramdas skrifar góða grein um það hér að réttlæta ekki ofbeldi með ofbeldi</a>. <br />
<br />
Erindi WuDunn má svo nálgast á TED, hér:<br />
<br />
<object height="326" width="446"><param name="movie" value="http://video.ted.com/assets/player/swf/EmbedPlayer.swf"></param><param name="allowFullScreen" value="true" /><param name="allowScriptAccess" value="always"/><param name="wmode" value="transparent"></param><param name="bgColor" value="#ffffff"></param><param name="flashvars" value="vu=http://video.ted.com/talks/dynamic/SherylWuDunn_2010G-medium.flv&su=http://images.ted.com/images/ted/tedindex/embed-posters/SherylWuDunn-2010G.embed_thumbnail.jpg&vw=432&vh=240&ap=0&ti=930&introDuration=15330&adDuration=4000&postAdDuration=830&adKeys=talk=sheryl_wudunn_our_century_s_greatest_injustice;year=2010;theme=a_taste_of_tedglobal_2010;theme=rethinking_poverty;theme=new_on_ted_com;theme=unconventional_explanations;theme=bold_predictions_stern_warnings;event=TEDGlobal+2010;&preAdTag=tconf.ted/embed;tile=1;sz=512x288;" /><embed src="http://video.ted.com/assets/player/swf/EmbedPlayer.swf" pluginspace="http://www.macromedia.com/go/getflashplayer" type="application/x-shockwave-flash" wmode="transparent" bgColor="#ffffff" width="446" height="326" allowFullScreen="true" allowScriptAccess="always" flashvars="vu=http://video.ted.com/talks/dynamic/SherylWuDunn_2010G-medium.flv&su=http://images.ted.com/images/ted/tedindex/embed-posters/SherylWuDunn-2010G.embed_thumbnail.jpg&vw=432&vh=240&ap=0&ti=930&introDuration=15330&adDuration=4000&postAdDuration=830&adKeys=talk=sheryl_wudunn_our_century_s_greatest_injustice;year=2010;theme=a_taste_of_tedglobal_2010;theme=rethinking_poverty;theme=new_on_ted_com;theme=unconventional_explanations;theme=bold_predictions_stern_warnings;event=TEDGlobal+2010;"></embed></object>Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-14433418147106072942010-07-13T23:46:00.002+00:002010-07-14T00:53:17.193+00:00vangavelta um vændiTalskona Femínistafélags Íslands, <a href="http://halla.is/?p=1113">Halla Gunnarsdóttir</a>, og lögfræðingurinn Brynjar Níelsson hafa verið í ritdeilu upp á síðkastið. Brynjari hefur verið uppsigað við lög sem gera kaup á vændi refsiverð frá því þau komu fyrst til tals og virðist enn vera baráttumaður fyrir því að leyfa skuli verslun með líkama fólks. Halla hefur staðið vaktina fyrir Femínistafélagið (ath. hún er talskona félagsins, ekki femínista eins og Brynjar vill kalla hana) sem hefur stutt þessa lagabreytingu. Eitt af þeim verkefnum sem hún hefur tekist á hendur er að reyna að tryggja að lögin skili tilætluðum árangri, t.d. með því að kaupendur njóti ekki nafnleyndar.<br />
<br />
Eitt í málflutningi Brynjars finnst mér athyglisvert. Hann segir, og ég vona að ég sé ekki að slíta úr samhengi: "Ég verð að viðurkenna að sennilega skortir mig bæði vit og skynsemi, því það er mér fullkomlega óskiljanlegt hvernig það getur flokkast undir kynbundið ofbeldi (hvað sem það nú annars er), þegar tveir fullráða einstaklingar ákveða að stunda kynlíf gegn gjaldi."<br />
<br />
Nú er það svo að þriðji aðili hefur verið dæmdur fyrir glæp, þ.e. að hagnast af milligöngu um vændið. Sami aðili var ákærður fyrir mansal í þessu máli en ekki var sakfellt fyrir þann lið þar sem <a href="http://domstolar.is/domaleit/nanar/?ID=S200900676&Domur=3&type=1&Serial=1">sönnunargögn þóttu ekki standast eindregna neitun á brotinu</a>. En þar sem ljóst er að þriðji aðili hafði viðurværi sitt af vændinu finnst mér rétt að spyrja hvaða rétt og hvaða samningsstöðu höfðu vændiskonurnar til að ganga til að semja um gjald? Brynjar segist ekki hafa fundið upp skilgreininguna á þeim sem brotaþolum, en hún liggur einmitt fyrir. Telur hann þær virkilega vera að semja á jafnréttisgrundvelli?<br />
<br />
Annars bendi ég á og fagna því að félagsmálaráðherra <a href="http://www.felagsmalaraduneyti.is/frettir/frettatilkynningar/nr/5090">hafi skipað starfshóp um nýja aðgerðaáætlun gegn kynbundnu ofbeldi.</a> Kannski lögfræðingurinn lesi skýrsluna þegar hún kemur út.Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-20051406308300936922010-07-06T22:02:00.000+00:002010-07-06T22:02:53.525+00:00HM, ESB og alþjóðastjórnmálFrá því ég flutti til Bandaríkjanna 1992 hefur mér leiðst fótbolti. Ég spilaði sjálf sem krakki og átti mín uppáhaldslið í ensku og svona, en þegar kona býr í bæ þar sem hægt er að velja á milli LA Lakers og LA Galaxy, þá er ekki erfitt að velja.<br />
<br />
Um daginn sat ég á kaffihúsi í Frakklandi með vinum mínum. Fótbolti í gangi og tvö sæti laus sem snéru að skjánum. Ég kippti upp bók, settist með bakið í skjáinn og leyfði þeim að horfa. Man ekki einu sinni hvaða lið voru að spila. En ég setti fram tilgátu þá. Slakt gengi Evrópuliða á mótinu (á þeim tímapunkti) endurspeglar valdatilfærslu sem á sér stað í alþjóðakerfinu. Við höfum nefnilega búið við e-s konar valdatóm síðustu árin og það hefur vantað valdamiðju sem okkur alþjóðastjórnmálafræðingum finnst alltaf að þurfi að vera til staðar. Sumsé: Völdin eru að færast til og gömlu evrópsku stórveldin ráða ekkert við breytingarnar. Vinkona mín, mikill ESB-sinni, benti á að einmitt þess vegna þyrftu Evrópulöndin að standa saman.<br />
<br />
Ég játa nú að viðbót hennar við tilgátuna er sennilega rétt. Þrjú ESB lið standa eftir í HM. Holland keppir við Spán eða Þýskaland um titilinn. Margir segja líklegt að það verði Þýskaland. Tvö upprunaleg aðildarríki Evrópubandalaganna og allt eru þetta ríki sem setja Evrópusamstöðu ofarlega á dagskrá í sinni utanríkispólitík. Annað en Bretland, t.d., sem er alltaf hálfhikandi við að vera fullur meðlimur.<br />
<br />
Vinkona mín myndi auðvitað vilja túlka þetta þannig að Ísland ætti að ganga í ESB. En ég efast um að karlalandsliðið okkar myndi skána eitthvað við það.Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-1214785379949852372010-06-02T21:24:00.001+00:002010-06-02T21:39:24.425+00:00vinstri konur og persónukjörÞór Saari gerði athugasemd við <a href="http://www.smugan.is/pistlar/fastir-pennar/kristin-helga-gunnarsdottir/nr/3478">góða grein á Smugunni</a> í dag, þar sem hann kenndi vinstri konum um það að persónukjör væri enn ekki orðið að veruleika. Ég hef nú ekki þau áhrif að ég geti komið í veg fyrir að frumvörp verði að lögum, en ég gengst stolt við því að vera vinstrisinnuð kona sem er á móti því að persónukjörsfrumvörp eins og þau sem nú liggja fyrir þingi fari í gegn.<br />
<br />
Hér er grein sem ég skrifaði í DV sl. haust um málið. Ég birti hana áður á blogginu <a href="http://siljabara.eyjan.is/2009/11/fafri-er-vald-um-personukjor.html">hér.</a><br />
<br />
=======================<br />
<br />
<div class="MsoNormal" style="font-family: georgia; line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;"><span style="font-size: 100%;"><span style="color: black;"><span style="font-weight: bold;">Lýðræðisumbætur eða lýðskrum?</span></span><o:p></o:p></span></div><div class="MsoNormal" style="font-family: georgia; line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;"><span style="font-size: 100%;">Ein helsta krafa búsáhaldabyltingarinnar var um breytingar á fyrirkomulagi kosninga. Þar bar hæst ósk um persónukjör, þar sem áhrif einstaklinga á það hverjir kæmust á þing yrðu meiri en í hefðbundnum hlutfallskosningum lista. Nú hefur ríkisstjórnin lagt fram frumvarp sem virðist gera meira til að viðhalda valdi flokkanna en flytja vald til fólksins. Að auki vinnur frumvarpið gegn stefnu stjórnarflokkanna í jafnréttismálum.<o:p></o:p></span></div><div class="MsoNormal" style="font-family: georgia; line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;"><span style="font-size: 100%;">Samstarfsyfirlýsing ríkisstjórnar Samfylkingar og Vinstrihreyfingarinnar – græns framboðs tekur fram að lagt verði fram frumvarp um persónukjör og nefnir sérstaklega komandi sveitarstjórnarkosningar. Í greinargerð með frumvarpi um breytingar á kosningum segir: „Persónukjör er það kallað þegar kjósendur geta valið milli einstakra frambjóðenda í almennum kosningum án þess að flytja atkvæði sitt í heild frá einum flokki til annars.“ Í frumvarpinu kemur hins vegar fram að kjósendur fái að kjósa lista og raða einstaklingum á efsta hluta þess lista. Þetta kann að vera útgáfa af persónukjöri, en þetta er ekki persónukjör samkvæmt þeirri skilgreiningu sem frumvarpið leggur fram. Þetta svarar varla þeirri kröfu um breytingar sem sett var fram í búsáhaldabyltingunni.<o:p></o:p></span></div><div class="MsoNormal" style="font-family: georgia; line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="font-family: georgia; line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;"><span style="font-size: 100%;"><span style="font-weight: bold;">Völd fólks eða flokka</span><o:p style="font-weight: bold;"></o:p></span></div><div class="MsoNormal" style="font-family: georgia; line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;"><span style="font-size: 100%;">Aðaláhersla á breytingar á kosningafyrirkomulaginu vörðuðu sveitarstjórnarkosningar. Eftir að ekki náðist að setja persónukjör inn í alþingiskosningar í vor var rætt um að gera tilraun með persónukjör þar og reyna svo að læra af þeirri reynslu áður en lengra væri haldið. Svo átti líka að setja á fót stjórnlagaþing sem endurskoðaði kosningafyrirkomulagið frá grunni. Nú liggur hins vegar fyrir þingi frumvarp um breytingar á lögum um kosningar til bæði þings og sveitarstjórna. Í staðinn fyrir að læra af reynslunni ætlum við að setja reglur núna, sem gæti þurft að breyta strax aftur. Allt þetta til að koma í gegn kosningafyrirkomulagi sem tekur völdin frá flokkunum. Í staðinn fyrir að stjórnlagaþing, þar sem flokkarnir eru ólíklegri til að eiga sæti, setji reglur um kosningar á Alþingi sjálft að setja þær. Tekur þetta völdin frá flokkunum? Þeir áttu allir fulltrúa í nefndinni sem samdi frumvarpið. <o:p></o:p></span></div><div class="MsoNormal" style="font-family: georgia; line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;"><span style="font-size: 100%;"></span></div><div class="MsoNormal" style="font-family: georgia; line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;"><span style="font-size: 100%;"><o:p></o:p><span style="font-weight: bold;">Fjölbreytileiki og femínismi</span><o:p style="font-weight: bold;"></o:p></span></div><div class="MsoNormal" style="font-family: georgia; line-height: normal; margin-bottom: 0.0001pt;"><span style="font-size: 100%;">Fjölbreytileikinn er það sem víkur þegar „persónukjöri“ eins og það birtist í þessu frumvarpi er beitt. Ríkisstjórnarflokkarnir eru báðir með sterka femíníska sýn á samfélagið. Þessi ríkisstjórn sem nú situr hefur lýst sig fylgjandi jafnrétti kvenna og karla og vill leggja ýmislegt á sig til að koma því á. Flokkarnir hafa báðir beitt forgangsreglum til að tryggja aukinn hlut kvenna á þingi. Það hefur skilað því, að með vinstri sveiflu í sl. kosningum fjölgaði konum það mikið að þær eru loksins yfir 40% þingmanna. Með því að færa prófkjörin inn í kjörklefann væri verið að svipta flokkana réttinum til að hafa áhrif á kynjahlutföll á listum. Ríkisstjórninni ber skylda til að tryggja kynjajafnrétti, ekki standa í vegi fyrir þeim flokkum sem hafa reynt að koma því á.</span></div><span style="font-size: 100%;"></span>Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com4tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-54294579541655506842010-05-25T12:45:00.000+00:002010-05-25T12:45:19.098+00:00Magma og meirihlutinnÉg hef verið á flakki síðustu vikurnar og lítið fylgst með fréttum að heiman. Hafði þó heyrt af fyrirhuguðu kaupum Magma á meirihluta í HS Orku en ætlaði mér að bíða þar til gögn kæmu inn um kaup Magma á nær öllu hlutafé í HS Orku en í ljósi þessarar <a href="http://www.ruv.is/frett/magma-a-thridjung-i-bulandsvirkjun">fréttar um að Magma eigi nú þriðjung í Búlandsvirkjun</a> get ég ekki orða bundist lengur. Magma Energy Sweden er á pappírunum eigandi þessa hlutar. Magma Energy, skráð á hlutabréfamarkað í Kanada, hefur hins vegar auglýst sig sem eiganda HS Orku, sbr. <a href="http://vefblod.visir.is/index.php?s=4072&p=93462">þessa auglýsingu</a> frá Magma Energy á Íslandi í Fréttablaðinu sl. laugardag. Þetta er líka í samræmi við ítrekaðar yfirlýsingar eiganda Magma í Kanada, sem hefur oft sagst vera að kaupa HS Orku.<br />
<br />
Er lesandi orðinn ringlaður á öllum þessum fyrirtækjum sem heita Magma Energy? Það er ekki nema von. Svona sýnist mér þetta vera: Kanadíska fyrirtækið fór í samninga við OR um kaup á HS Orku. Svo mátti það ekki kaupa af því það væri lögbrot. Þá reddaði það sér inn á markað með því að stofna fyrirtæki í Svíþjóð. Það batterí (sem margir kalla skúffufyrirtæki þótt margir lögfræðingar hafi bent mér á upp á síðkastið að það hafi enga lagalega merkingu). En það er of flókið að reka fyrirtæki í Svíþjóð, svo það stofnað fyrirtæki á Íslandi til að halda utan um eignir sænska fyrirtækisins. Athugulum lesanda kynni að detta í hug að spyrja af hverju íslenska fyrirtækið keypti ekki hlutaféð í HS Orku og sleppti þannig milliliðnum? Svarið við því er einfalt: Það væri hreint og klárt lögbrot og ekki bara á gráu svæði, því slíkt fyrirtæki væri skilgreint „undir erlendum yfirráðum“ og mætti ekki eiga í íslenskum orkuiðnaði.<br />
<br />
Þetta stuðlaði að þeim skilningi okkar Bjarkar Sigurgeirsdóttur, fulltrúa Borgarahreyfingarinnar í nefnd um erlenda fjárfestingu, að þótt færa megi fyrir því einver rök að Magma í Svíþjóð sé inni á EES sé það lögmætt að takmarka staðfesturétt slíks aðila í eigu aðila frá þriðja ríki, enda endurspegli það þau markmið laganna að takmarka fjárfestingu aðila utan EES í orkuiðnaði á Íslandi. Þann vafa sem ríkir um málið vildum við túlka íslenskum almenningi í hag og til verndar auðlindum landsins. <a href="http://www.efnahagsraduneyti.is/media/Acrobat/Magma_Energy_Sweden_AB_-_alit_minnihluta.pdf">Álit okkar má lesa hér</a>.<br />
<br />
Allavegana: Ég get ekki orða bundist lengur vegna þess að þótt nefndin hafi áður samþykkt kaup á hlut í HS Orku þá þarf að tilkynna kaupin til nefndarinnar áður en þau ganga formlega í gegn og hún þarf að taka afstöðu til þeirra. Þá á Reykjanesbær eftir að samþykkja kaupin fyrir sína parta. <br />
<br />
Í fréttum í dag sé ég að mín ágæta samstarfskona í nefndinni, formaðurinn Unnur G. Kristjánsdóttir, segir að enginn hafi kallað eftir fundi. Ég get ekki tekið undir þetta, Björk bað um fund þegar málið komst í fréttir og nefndinni bárust þau svör að verið væri að afla gagna. Málið snýst ekki um hvort íslenskir kapítalistar séu betri en erlendir (ég held að síðustu ár hafi sýnt okkur að svo er ekki), heldur að lögum samkvæmt mega sumir þeirra ekki kaupa. Frá mínum bæjardyrum séð eru þessi lög meingölluð en svona eru þau. Kaupunum er ekki lokið fyrr en allir aðilar hafa gefið grænt ljós.<br />
<br />
Að lokum vil ég bæta því við – í ljósi þessarar spurningar um „ríkisfang“ kaupandans – að mér finnst mun mikilvægara að spyrja hvort orkuauðlindir eigi að vera á markaði. Ég tel að þetta sé hluti af grundvallarþjónustu sem ríkið á að veita. Bendi í því framhaldi á ræðu Sóleyjar Tómasdóttur í borgarstjórn þegar ákvörðun var tekin um sölu á hlutum HS Orku. <a href="http://soleytomasdottir.is/?p=313#more-313">Ræðuna má lesa hér</a> og hlusta á í hljóðskrá neðst á þessari síðu.Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-50843689875825578802010-03-24T12:08:00.000+00:002010-03-24T12:08:56.994+00:00rétturinn til heilsuÉg skrifaði eftirfarandi pistil á Smuguna í gær, í tilefni þess að sjúkratryggingafrumvarpið varð að lögum.<br />
<br />
***<br />
<br />
Í dag skrifar Barack Obama, 44. forseti Bandaríkjanna, undir lög um sjúkratryggingar til handa hinum almenna Bandaríkjamanni. Því fer þó fjarri að um sé að ræða almannatryggingar eins og þær þekkjast á Íslandi, því enn verða einstaklingar að kaupa sér tryggingar á einkamarkaði. Eitt stærsta framfaraskrefið er að þeir sem ekki hafa haft aðgang að slíkum tryggingum á viðráðanlegu verði, um 32 milljónir manna, geta núna keypt sér tryggingar.<br />
<br />
Í 25. grein mannréttindayfirlýsingar Sameinuðu þjóðanna er tekið fram að allir eigi „rétt á lífskjörum sem nauðsynleg eru til verndar heilsu og vellíðan þeirra sjálfra og fjölskyldu þeirra.“ Þá er í inngangsorðum að stofnsáttmála Alþjóða heilbrigðisstofnunarinnar tekið fram að það séu grunnréttindi hverrar manneskju að njóta bestu mögulegu heilsu (<b><a href="http://www.ohchr.org/Documents/Publications/Factsheet31.pdf">um réttinn til heilsu má lesa hér</a></b>). Flest vestræn ríki hafa litið á það sem skyldu sína að tryggja borgurum sínum þennan rétt, en það hefur flækst lengur fyrir Bandaríkjamönnum en flestum að koma slíku kerfi á. Tilraunir hafa verið gerðar til að setja á fót almannatryggingakerfi um árabil, að minnsta kosti frá því að Franklin D. Roosevelt lagði fram tillögu sína um endurnýjaða réttindaskrá fyrir Bandaríkin árið 1944. Þá var öldungadeildarþingmaðurinn Teddy Kennedy mikill baráttumaður fyrir almannatryggingum meðan hann sat á þingi. Þessar tilraunir hafa skilað takmörkuðum árangri, fyrir utan Medicare og Medicaid, sem tryggja aldraða og hina verst settu. Þetta er sérstaklega eftirtektarvert, þar sem Bandaríkin eru eitt ríkasta ríki í heimi. Í alþjóðasáttmálum er skýrt á um það kveðið að ekki einu sinni fátækustu ríki heims geti neitað því að tryggja borgurum sínum þennan rétt; þau verða að tryggja réttinn til heilsu að því marki sem þau hafa efni á. Þessu hafa Bandaríkin ekki staðið undir.<br />
<br />
<i>Breytingar</i><br />
<i><br />
</i>Fjöldamargir Bandaríkjamenn hafa sagst vera á móti frumvarpinu í könnunum. Hins vegar hafa ýmsar kannanir sýnt að þegar fólk er spurt um einstaka hluti sem breytast með lögunum, þá er það hlynnt breytingunum. Það virðist því þurfa að sannfæra fólk um gildi laganna og demókratar treysta á að þegar breytingar fara að verða á aðstæðum almennings muni þeir uppskera eins og þeir sáðu. Ýmis samtök og stofnanir hafa sett saman lista yfir tíu helstu atriðin sem almenningur ætti að vera upplýstur um varðandi frumvarpið, og hér eru nokkur dæmi.<br />
Bannað verður að hafna fólki um tryggingu sem þegar hefur verið greint með sjúkdóm. Þetta hefur verið algeng orsök þess að fólk hefur verið ótryggt. Sums staðar er jafnvel leyfilegt að synja umsækjendum um tryggingu á grundvelli þess að það búi við ofbeldi í nánu sambandi, sem telst áhættusöm iðja. <br />
<br />
Litlum fyrirtækjum og fólki sem vill kaupa sína eigin tryggingu verður gert kleyft að kaupa í „potti“ með fleirum í staðinn fyrir að reyna að fá afslátt fyrir fáa í einu. Lítil fyrritæki fá skattaafslátt fyrir að bjóða starfsmönnum upp á tryggingar. Niðurgreiðsla verður í boði fyrir fólk með takmörkuð fjárráð og miðað verður við fjórfalt fátæktarmark. Þak verður sett á greiðslur á hverju ári. Þeir sem ekki kaupa tryggingar verða sektaðir við skattframtal. Afleiðingarnar af þessu er að 32 milljónir manna, sem eru ótryggðar í dag, fengju sjúkratryggingar og 92% þeirra sem ekki fá tryggingar vegna aldurs verða þá tryggð. Fyrirtæki með fleiri en 50 starfsmenn verða skylduð til að bjóða upp á tryggingar. Litlar breytingar verða annars á tryggingum fyrir þá sem nú þegar njóta slíks aðgangs. <br />
<br />
Aðrar umbætur á tryggingamarkaði fela í sér að bjóða verður upp á fyrirbyggjandi læknisskoðanir. Þá geta börn verið á tryggingu foreldra til 26 ára aldurs í stað þess að detta út af henni við útskrift úr háskóla. Ekki verður hægt að segja upp tryggingu eftir að fólk veikist eða takmarka hámarkssjúkrakostnað yfir ævina. Að lokum þurfa tryggingafyrirtæki að nota 80-85% af iðgjöldum í heilbrigðisþjónustu, en í dag geta þau tekið meira til sín í rekstur. Helstu breytingar fyrir eldri borgara, sem margir hverjir þurfa að eyða háum upphæðum í lyf, er að þeir fá endurgreiðslu á þeim kostnaði þar til tryggingarnar fara að greiða allan kostnað árið 2020. Heildarkostnaður við frumvarpið eru 943 milljarðar bandaríkjadollara til tíu ára, sem fer aðallega í niðurgreiðslur til að fólk geti keypt sér tryggingar en lækkar væntanlega fjárlagahallann um 138 milljarða á sama tíma. Kostnaðurinn er einkum greiddur með gjaldlagningu á lyfjafyrirtæki og annan iðnað sem hagnast á auknu aðgengi að heilbrigðisþjónustu. Bandaríkin eyða nú þegar 2,5 trilljónum dollara í heilbrigðiskerfið á ári hverju.<i><br />
</i><br />
<i>Sögulegur viðburður</i><br />
Það er sögulegur viðburður að allur almenningur geti nú, og sé í raun skyldaður til að vera með sjúkratryggingar. Niðurstaðan lá síður en svo ljós fyrir og Obama frestaði ferð til Indónesíu um nokkra daga þegar fór að rofa til í málinu. Þannig gat hann aflað atkvæða fram á síðustu stund. En lögin voru dýru verði keypt og gera enga grundvallarbreytingu á heilbrigðiskerfi Bandaríkjanna. Ríkið veitir ekki tryggingar eins og vonir stóðu upphaflega til. Eftir árs umræðu á þingi stóðu demókratar frammi fyrir því að færi frumvarpið til atkvæðagreiðslu í öldungadeildinni væri hægt að fella það á málþófi. Því þurfti fulltrúadeildin að afgreiða frumvarp öldungadeildarinnar óbreytt. Það færi síðan til Obama og eftir undirritun verður unnið úr „smáatriðunum“.<br />
<br />
219 þingmenn demókrata í fulltrúadeildinni studdu frumvarpið. Þegar atkvæðagreiðslan fór fram var hægt að kaupa frumvarpið sem minjagrip, litlar 2407 blaðsíður í tveimur bindum á stærð við símaskrá. Nancy Pelosi, forseti fulltrúadeildarinnar, er sögð hafa áritað nokkurn fjölda eintaka en talið er að enginn þingmaður hafi lagt sig jafn mikið fram um að koma frumvarpinu í gegn eins og hún. En um leið heyrðist sönglað „Kill the Bill“ fyrir utan þinghúsið, þar sem tepokahreyfing repúblikana var með mótmæli. Enginn repúblikani studdi frumvarpið og þeir hóta því að fella lögin úr gildi nái þeir meirihluta í þinginu í kosningunum í haust.Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-22321260049039736362010-03-22T07:07:00.000+00:002010-03-22T07:07:41.474+00:00219-212, svona líta breytingar útFulltrúadeild bandaríska þingsins samþykkti heilbrigðistryggingafrumvarpið í nótt, með 219 atkvæðum gegn 212. Enginn repúblikani studdi frumvarpið, 34 demókratar greiddu atkvæði gegn því, en 216 atkvæði þurfti til að koma því í gegn.<br />
<br />
Það var greinilega hiti í fólki í nótt. Hér má sjá uppþot í salnum þegar Bart Stupak var kallaður barnamorðingi:<br />
<embed base="http://admin.brightcove.com" bgcolor="#FFFFFF" flashvars="videoId=73100694001&playerId=1155201977&viewerSecureGatewayURL=https://console.brightcove.com/services/amfgateway&servicesURL=http://services.brightcove.com/services&cdnURL=http://admin.brightcove.com&domain=embed&autoStart=false&" height="412" name="flashObj" pluginspage="http://www.macromedia.com/shockwave/download/index.cgi?P1_Prod_Version=ShockwaveFlash" seamlesstabbing="false" src="http://c.brightcove.com/services/viewer/federated_f8/1155201977" swliveconnect="true" type="application/x-shockwave-flash" width="486"></embed><br />
<br />
Obama er eðlilega kátur með niðurstöðuna, hér er ávarp hans að atkvæðagreiðslunni lokinni. Hann segir að svona líti breytingar út.<br />
<object classid="clsid:D27CDB6E-AE6D-11cf-96B8-444553540000" codebase="http://download.macromedia.com/pub/shockwave/cabs/flash/swflash.cab#version=9,0,47,0" height="412" id="flashObj" width="486"><param name="movie" value="http://c.brightcove.com/services/viewer/federated_f9/19407224001?isVid=1&publisherID=1155968404" /><param name="bgcolor" value="#FFFFFF" /><param name="flashVars" value="videoId=73099601001&playerID=19407224001&domain=embed&" /><param name="base" value="http://admin.brightcove.com" /><param name="seamlesstabbing" value="false" /><param name="allowFullScreen" value="true" /><param name="swLiveConnect" value="true" /><param name="allowScriptAccess" value="always" /><embed src="http://c.brightcove.com/services/viewer/federated_f9/19407224001?isVid=1&publisherID=1155968404" bgcolor="#FFFFFF" flashVars="videoId=73099601001&playerID=19407224001&domain=embed&" base="http://admin.brightcove.com" name="flashObj" width="486" height="412" seamlesstabbing="false" type="application/x-shockwave-flash" allowFullScreen="true" swLiveConnect="true" allowScriptAccess="always" pluginspage="http://www.macromedia.com/shockwave/download/index.cgi?P1_Prod_Version=ShockwaveFlash"></embed></object><br />
<br />
Og svona til að rifja upp hversu lengi þetta hefur verið í gangi, Teddy Kennedy um mikilvægi almannatrygginga, árið 1978. Þetta var eitt helsta baráttumál hans og margir vilja meina að ef hans hefði notið við, þá væru lögin meira afgerandi í dag. Einkum er talið ólíklegra að þingið hefði heykst á því að leyfa ríkinu að bjóða upp á tryggingar (public option).<br />
<br />
<object height="385" width="640"><param name="movie" value="http://www.youtube.com/v/LhYtMmw9OVk&hl=en_US&fs=1&"></param><param name="allowFullScreen" value="true"></param><param name="allowscriptaccess" value="always"></param><embed src="http://www.youtube.com/v/LhYtMmw9OVk&hl=en_US&fs=1&" type="application/x-shockwave-flash" allowscriptaccess="always" allowfullscreen="true" width="640" height="385"></embed></object>Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-71590751241865451952010-03-22T00:13:00.002+00:002010-03-22T07:11:42.312+00:00sjúkratryggingar í BNAÞetta er skrifað um miðnætti, aðfaranótt 22. mars. Það lítur allt út fyrir að í nótt samþykki Bandaríkjaþing sjúkratryggingafrumvarp, sem bætir verulega aðstæður almennings. Þetta frumvarp bætir aðgang fjölmargra að sjúkratryggingum, en er fjarri því að vera draumaniðurstaða þeirra sem hafa barist fyrir almannatryggingakerfi. Hér er einfaldur listi yfir <b><a href="http://www.salon.com/news/feature/2010/03/19/healthcare_facts_slideshow/slideshow.html#">tíu atriði</a></b> sem breytast gangi frumvarpið í gegn í kvöld.<br />
<br />
Reiknað er með atkvæðagreiðslu um tíuleytið á austurstrandartíma (tvö í nótt hérna heima). Reiknað er með yfirlýsingu frá Obama, sem frestaði ferð til Indónesíu í síðustu viku til að ganga frá málinu. Hann er sagður hafa hringt um 90 símtöl í vikunni til að klára málið.<br />
<br />
Eitt af því sem Obama gerði til að tryggja að frumvarpið færi í gegn var að lofa að gefa út tilskipun (executive order) sem ítrekaði bann við notun alríkisfjár til niðurgreiðslu á fóstureyðingum. Þetta fékk Stupak (<b><a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Stupak_Amendment">sjá Stupak Amendment</a></b>) og fleiri til að lofa því að styðja frumvarpið. Sem betur fer virðist Obama ekki ætla að gefa út yfirlýsingu sem myndi einnig banna einkafyrirtækjum að greiða kostnað við fóstureyðingar, sbr. <b><a href="http://www.politico.com/livepulse/0310/Planned_Parenthood_not_thrilled_by_Obamas_executive_order.html?showall">yfirlýsingu Planned Parenthood</a></b>.<br />
<br />
Margir vinir mínir í Bandaríkjunum bíða eftir atkvæðagreiðslunni með öndina í hálsinum. Einn gekk svo langt að birta númer <b><a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Loretta_Sanchez">Lorettu Sanchez</a></b>, demókrata í fulltrúadeildinni, á Facebook í dag, með hvatningu til vina sinna að hringja í hana og hvetja til að styðja frumvarpið. Flestir eru ósáttir við frumvarpið eins og það lítur út, en telja að í því felist verulegar framfarir og að það bjóði upp á möguleika fyrir frekari breytingar. Repúblikanarnir, hins vegar, virðast sannfærðir um að vinni þeir ekki í dag, þá verði sigurinn þeirra í kosningunum í nóvember.<br />
<br />
==== <br />
Ég var viðstödd atkvæðagreiðslu í öldungadeildinni nú í vikunni. Það var ansi mögnuð upplifun. Það var verið að setja á fót rannsóknanefnd til að rannsaka brot dómara og mögulega brottvikningu úr embætti. Hefði svo miklu frekar viljað upplifa þetta samt!Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-12746596018948828952010-02-28T21:07:00.002+00:002010-02-28T21:10:34.301+00:00flóðbylgjur eftir skjálftannBrendan vinur minn er eitt mesta nörd sem ég þekki, og nördismi hans nær til veðurfars. Hann <b><a href="http://www.brendanloy.com/wp/2005/08/new-orleans-in-peril.html">spáði m.a. fyrir um áhrif Katrínu á New Orleans</a></b> á sínum tíma. Hann setti þessa mynd á <b><a href="http://www.brendanloy.com/lrt/2010/02/28/hawaii-lucked-out/">bloggið sitt</a></b> áðan, en hún sýnir hvernig flóðbylgjan sveigði aðeins af leið miðað við það sem spáð var (fór 294° frekar en 302°) og þannig slapp Hawaii við þau meiriháttar flóð sem hafði verið spáð fyrir. Mögnuð mynd.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="http://farm5.static.flickr.com/4048/4396170656_db59d5d341.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="292" src="http://farm5.static.flickr.com/4048/4396170656_db59d5d341.jpg" width="400" /></a></div>Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-38578771222542045562010-02-12T06:41:00.000+00:002010-02-12T06:41:23.241+00:00stóru málinÁstandið í Kongó er með því hræðilegra sem ég hef heyrt um. Borgarastríðið þar hefur valdið dauða 30 sinnum fleiri en létust í skjálftanum á Haítí í síðasta mánuði. Frekar lítið heyrist þó um þetta, en Nicholas Kristof hjá New York Times hefur verið duglegur að vekja athygli á þessu. Mæli með <b><a href="http://video.nytimes.com/video/2010/02/10/opinion/1247466967850/a-message-for-the-president.html">þessu myndbandi</a></b>, en þarna tala konur í Kongó um áhrif stríðsins á þær. <b><a href="http://www.nytimes.com/2010/01/31/opinion/31kristof.html?partner=rssnyt&emc=rss">Sérstaklega er fjallað um Chance, níu ára stelpu sem hefur horft á meirihluta ættingja sinna myrtan og verið nauðgað, í þessari grein</a></b>.<br />
<br />
Mér finnst athyglisvert að femínistar á Íslandi eru gjarnan spurðir að því af hverju þeir einbeiti sér ekki að því að rétta hlut kvenna í fjarlægum löndum, þar sem konum sé nauðgað og þær sæti afskurði. Kristof (sem er reyndar Bandaríkjamaður, ekki íslenskur femínisti) fær að heyra hi<a class="cssButton" href="javascript:void(0)" id="publishButton" onclick="if (this.className.indexOf("ubtn-disabled") == -1) {var e = document['postingForm'].publish;(e.length) ? e[0].click() : e.click(); if (window.event) window.event.cancelBubble = true; return false;}" target=""><div class="cssButtonOuter"><div class="cssButtonMiddle"><div class="cssButtonInner">Publish Post</div></div></div></a>na hliðina. Af hverju er hann að beita sér fyrir <b><a href="http://www.nytimes.com/2010/02/11/opinion/11kristof.html">bættri stöðu kvenna í Kongó</a></b> (og reyndar víðar, hann hefur skrifað bókina <b><a href="http://www.halftheskymovement.org/">Women Hold up Half the Sky</a></b> með konu sinni), þegar það er svo margt sem þarf að laga í Bandaríkjunum.<br />
<br />
Ég fæ alltaf á tilfinninguna þegar umræða hefst á þessum forsendum, að svo skuli böl bæta að benda á annað verra. Konur hafa minni áhrif en karlar í öllum ríkjum heims og það endurspeglast á ólíkan hátt á ólíkum stöðum. Sums staðar "bara" í efnahagslegu og pólitísku misrétti. Annars staðar í nauðgunum og kynbundnu ofbeldi. Það þarf að breyta báðu.Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com5tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-4578095086897203922010-02-09T15:41:00.004+00:002010-02-09T15:43:09.033+00:00syndajátning í moldviðriÉg játa það hér með að ég studdi Sóleyju Tómasdóttur í forvali VG í Reykjavík. Eins og ég sagði í færslu hér að neðan þá er hún vinkona mín og hún hefur komið mér ánægjulega á óvart sem stjórnmálamaður þrátt fyrir að ég hafi haft á henni mikla trú fyrir. <br />
<br />
Síðastliðinn laugardag sat ég ásamt nokkrum öðrum stuðningsmönnum Sóleyjar og hringdi í fólk sem ég taldi líklegt til að kjósa hana. Ég hef gert þetta fyrir vini mína áður, bæði í VG og í öðrum flokkum, auk þess sem ég hef kosið í forvali og prófkjörum til að styðja fólk sem ég tel líklegt til góðra verka. Ég hef líka flutt utankjörstaðaratkvæði fyrir fólk milli landa og landshluta, allt til þess að tryggja að fólk komi skoðunum sínum og vilja á framfæri á lýðræðislegan hátt. <br />
<br />
Forvalsreglur VG eru – eins og flestar slíkar reglur – misskýrar og þær má svo sannarlega bæta. Póstkosning með utankjörstaðaratkvæðum fer fram samhliða hefðbundinni utankjörstaðarkosningu og hægt var að koma slíkum atkvæðum til skila þar til kjörstaðir lokuðu. Þetta vissum við sem sátum þarna saman og höfðum fengið staðfest frá kjörnefnd að við mættum láta fólk fá seðla ef það kæmist ekki á kjörstað, en utankjörstaðaratkvæðaseðlar voru til á rafrænu formi. Atkvæðin væru þá fyllt út af viðkomandi, sett í umslag og lokað, og það umslag sett í annað umslag þar sem þurfti að skrifa nafn og kennitölu, sem yrði borin saman við kjörskrá og kjörsókn. <br />
<br />
Eitt af símtölunum sem ég hringdi var í konu sem svo vill til að var í námskeiðum hjá mér fyrir 3-4 árum. Hún byrjaði að skrifa hjá mér MA ritgerð en ég hef ekki séð hana í ca ár. Við höfum rætt pólitík og ég veit að hún kýs gjarnan í forkosningum svo ég ákvað að hringja í hana og athuga hvort hún hefði komist á kjörstað. Ég sagði henni því að það væri hægt að koma til hennar kjörseðli ef hún kæmist ekki á kjörstað. Hún afþakkaði. Ég man ekki einu sinni hvort ég sagði henni að ég væri að hringja frá Sóleyju, og ég spurði hana sannarlega ekki að því hvern hún ætlaði að setja í fyrsta sætið á listanum. <br />
<br />
Þetta tilboð er nú orðið að sögu um það að ég hafi gengið í hús og borið atkvæðaseðla á nemendur. Faðir þessa fyrrum nemanda ásakaði mig líka um að ætla að koma í veg fyrir leynilega atkvæðagreiðslu, sem ég skil ekki alveg því viðkomandi hefði auðvitað fyllt út kjörseðilinn og sett hann í tvö umslög, sem einhver (ekki ég, því ég var ekkert að skutlast) hefði farið með á kjörstað. <br />
<br />
Ég neitaði að tjá mig við Fréttablaðið í gær þar sem úrskurður kjörnefndar var ekki kominn. Hann liggur nú fyrir (en ég hef verið á ferðalagi og ekki komist í tölvu fyrr en nú). Við, stuðningsmenn Sóleyjar og aðrir frambjóðendur sem fóru eins að, vorum að fara að reglum rétt eins og við töldum okkur vera að gera. Frambjóðandinn sem kærði þetta þekkir staðreyndir málsins. Þessi umræða er að mínu mati lítið annað en moldviðri til að draga úr því að ung kona, Sóley Tómasdóttir, alkunnur róttækur femínisti, hafi lagt miðaldra mann að velli í keppni um oddvitasætið í forvali ríkisstjórnarflokks. Slíkt á auðvitað ekki að líðast.Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-34794804895249997582010-02-07T21:10:00.003+00:002010-02-07T22:54:01.711+00:00femínistar og karlabærListar í alls sex sveitarfélögum tóku á sig mynd í gær og nú eru fjórir stærstu flokkarnir komnir með fólk í efstu sæti í Reykjavík. Mér finnst mikið ánægjuefni að nú leiði tveir karlar og tvær konur lista í borginni. Sóley vinkona mín leiðir lista VG í Reykjavík. Hún og Þorleifur kepptu um fyrsta sætið - aðrir frambjóðendur stefndu ekki eingöngu á það sæti - en þau voru bæði varaborgarfulltrúar í upphafi kjörtímabils og höfðu hvorugt sóst eftir sæti þetta ofarlega á lista áður. Þau hafa bæði þroskast sem stjórnmálamenn á þessum tíma og eiga örugglega eftir að vinna vel saman. Þau voru líka nokkuð jöfn í forvalinu, Sóley vann 1. sætið með 44 atkvæða forskoti og hafði um 60 atkvæðum fleiri en Þorleifur í 2. sætið.<br />
<br />
Það verður spennandi að sjá Sóleyju takast á við þetta verkefni. Hún er eflaust umdeildasti varaborgarfulltrúi fyrr og síðar, enda hefur hún verið í forystu femínískrar baráttu á Íslandi síðustu árin. Fólk sem heldur að femínismi sé það eina sem hún stendur fyrir á eftir að sjá annað í kosningabaráttunni. Persónulega hef ég verið aðdáandi Sóleyjar frá því ég kynntist henni og tel það forréttindi að eiga hana að vinkonu. Ég áttaði mig hins vegar á því í haust að ég hafði vanmetið hana sem stjórnmálamann. Ég er þess fullviss að margir eiga eftir að átta sig á því sama á næstu mánuðum.<br />
<br />
Líf Magneudóttir var hástökkvarinn hjá VG, kom ný inn í flokksstarfið og var örugg í 3. sæti, á meðan "reynsluboltinn" Elín Sigurðardóttir lenti í 4. sæti. Elín er rétt um þrítugt en hefur gegnt fjölda trúnaðarstarfa innan flokksins. Þetta er enn sem komið er eini listinn þar sem þrjár konur eru í fjórum efstu sætunum, en karlar eru í 5. og 6. sæti. <br />
<br />
Þetta er skemmtileg andstæða við það sem gerðist hjá <b><a href="http://www.pressan.is/Frettir/LesaFrett/sjalfstaediskonur-osattar-med-slaemt-gengi---serstok-karlremba-i-gardabae-segir-silja-bara">Sjálfstæðisflokknum í Garðabæ, </a></b>Álftanesi og Grindavík, þar sem varla er konur að sjá. Sjálfstæðisflokkurinn í Mosfellsbæ er ánægjuleg undantekning - sú sem sannar regluna, mætti segja - en þar eru þrjár konur í efstu fimm sætum. Ég á eiginlega ekki til orð yfir niðurstöðunum í Garðabæ - eða Karlabæ eins og hann var uppnefndur eftir prófkjörið 2006 - þar sem fjórir karlar taka aftur efstu sætin. Í kjölfar síðasta prófkjörs var konu kippt upp í 3. sætið, því flokkurinn virðist gera sér grein fyrir því að það þarf meira jafnvægi milli kynja - kjósendur hans hins vegar virðast ekki alltaf ná því. Og mikið skil ég vel að <b><a href="http://visir.is/article/20100207/FRETTIR01/29628629">Ragný Guðjohnsen ætli ekki að punta listann</a></b> hjá flokknum eftir þessar niðurstöður.<br />
<br />
Á Akureyri tók líka femínisti 1. sætið hjá VG - Andrea vinkona mín sem ég kynntist þegar ég bjó fyrir norðan. Þar er hörkuklár og dugleg kona á ferð og ég óska Akureyringum til hamingju með að fá hana í bæjarmálin. Þar gætu konur leitt lista Sjálfstæðisflokks og VG eins og í Reykjavík, en Sigrún Björk, fyrrum bæjarstýra, býður sig fram í oddvitasæti hjá Sjálfstæðisflokknum og nýtur þess eins og Hanna Birna að hafa fengið að sanna sig í því hlutverki.Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-60543128573028150922010-02-04T15:39:00.001+00:002010-02-04T15:43:58.032+00:00matarást á landinuEins og margir aðrir hef ég skoðun á virkjunum. Ég er afskaplega ánægð með það að nú þurfi að <b><a href="http://www.umhverfisraduneyti.is/frettir/nr/1553">endurskoða virkjanaferli í neðri Þjórsá</a></b>, sem skipulögð voru fyrir fjármagn frá Landsvirkjun. Viðbrögð þeirra sem vilja virkjanirnar koma mér ekkert á óvart; fólk sem styður orkufrekan iðnað vill fá orku til rekstrar á honum. En ég sé bara ekki að það sé eina leiðin til að skapa störf á Íslandi. Lítil og meðalstór fyrirtæki eru mér frekar að skapi, það kostar minna að stofna slík fyrirtæki og skaðinn er minni ef þau fara á hausinn (þetta er víst ægilega kvenlægt viðhorf, ég hef heyrt að í atvinnusköpunarsjóðum heyrist oft fuss þegar það kemur enn ein umsóknin frá konu sem vill "bara" skapa þrjú störf á einu ári - skiptir þá engu að það vill hún gera til að halda þeim um óforsjáanlega framtíð). Það, að reiða sig eingöngu - eða nær eingöngu á útflutningstekjur af einni afurð, áli - finnst mér algjört óráð.<br />
<br />
En mér finnst alveg magnað að heyra þessa umræðu sem Davíð vinur minn benti mér á, að <b>"<a href="http://www.smugan.is/pistlar/adsendar-greinar/nr/2682">umhverfisráðherra sé á móti framförum og orkunýtingu</a></b>." Ég heyri einhvern veginn enduróminn af umræðunni um virkjun Gullfoss á fyrri hluta síðustu aldar, þar sem Sigríður í Brattholti stóð ein á móti "framfarasinnum". Hvar værum við í dag, ef henni hefði ekki heppnast ætlunarverk sitt? Hvað skapar Gullfoss, einn og sér, mikið af hreinum gjaldeyristekjum árlega? Ég leyfi mér að efast um að það sé umhverfisráðherra sem er á móti framförum. Hún bara sér framfarir ekki (eingöngu) í stóriðju - ekki frekar en Jónas frá Hriflu, sem sagði að sumir fossar væru "of góðir til að vera saurgaðir með verksmiðjum" (Unnur Birna Karlsdóttir, 2005: 246).<br />
<br />
Okkur Íslendingum gengur gjarnan illa að læra af sögunni. Ég mæli þess vegna með góðri grein Unnar Birnu Karlsdóttur í Skírni, <b><a href="http://www.skirnir.is/files/uploads/Unnur%20Birna%20haust%202005.pdf">Gulls ígildi</a></b>, um Gullfoss og breytilegar hugmyndir Íslendinga um hann. Hún fjallar um þingmanninn Bjarna frá Vogi, sem sagði á þingi á þrengingartímum árið 1919 að "landið væri ekki aðeins fagurt og frítt heldur auðugt á marga lund." Hann átti við fiskinn, landið, og orkuna og vísaði til þess að fögur náttúra dygði skammt til að brauðfæða landsmenn. Einhver sagði að hann hefði matarást á landinu. Við vitum í dag að það er ekki svo og sem betur fer eru valdhafar betur upplýstir en þingmennirnir árið 1919, sem töldu að "afl fossanna væri lykillinn að framförum og betri tíð á Íslandi" (Unnur Birna Karlsdóttir, 2005: 244-245). Gullfoss var ekki virkjaður og Ísland hvarf ekki í sjóinn. Orkan er góð, en hún er ekki allt.Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4303447703517909204.post-64478292308327568522010-02-04T08:03:00.000+00:002010-02-04T08:03:00.549+00:00ha... skiptir kyn máli?Það er ítrekuð niðurstaða rannsókna - ég þekki einkum rannsóknir frá Norðurlöndunum en sambærilegar niðurstöður hafa fengist annars staðar - að fyrirtæki með stjórnir sem í sitja bæði konur og karlar skila betri árangri. Almennt er horft einungis til fjárhagslegs árangurs fyrirtækja þegar þetta er mælt. Annað sem gjarnan skilar sér þegar konum fjölgar og saxað er á forskot karla í stjórnunarstöðum er aukið jafnvægi milli kynja í fyrirtækjum yfir höfuð. Ég hef hins vegar ekki séð sambærilegar rannsóknir á stöðu kynjanna í háskólum fyrr en ég rakst á <b><a href="http://www.nber.org/papers/w15606.pdf">þessa grein hér</a></b>. Konum sem ljúka doktorsnámi hefur fjölgað mikið á síðustu þrjátíu árum, en sú fjölgun er ekki að skila sér í sambærilegri fjölgun þeirra meðal háskólakennara. Þarna kemur skýrt fram að kyn rektora og fjöldi kvenna í háskólaráðum (einkum í minni skólum) eykur verulega líkurnar á að konum fjölgi í kennarastöðum. Sérstaklega þarf að ná krítískum fjölda kvenna í slíkar stöður til að þær fari að geta haft áhrif.<br />
<br />
Ég mæli með þessari lesningu og ekki er verra að setja þetta í samhengi við nauðsyn þess að fjölga konum í stjórnmálum þessa dagana þegar flest okkar hafa tækifæri til að kjósa í prófkjöri eða forvali.Silja Bára Ómarsdóttirhttp://www.blogger.com/profile/17402012902095669176noreply@blogger.com0